Burada her hafta muayenehanemde hastaların sorduğu soruları diğerlerine detaylı bir şekilde anlatmaya çalışıyorum.

Dr. Homan Riazi

Damar cerrahisi uzmanı

1. Aralıklı klodikasyon veya periferik arter hastalığı (PAD) olarak bilinen durum hakkında

Aralıklı klodikasyon / dolaşım bozukluğu / PAD nedir?

Periferik arter hastalığı (PAD) olarak da bilinen aralıklı klodikasyon, bacaklardaki kan damarlarının daraldığı veya bloke olduğu bir durumdur. Bu, kan dolaşımının zayıflamasına yol açar ve ağrıya, ciltte hasara ve ülserasyona ve yürüme yeteneğinin bozulmasına neden olabilir.

Yürürken bacaklarda ağrı veya güçsüzlük, yorgun veya ağır bacaklar, baldırlarda ağrı, ayaklarda soğukluk veya cilt renginde değişiklikler dahil olmak üzere PAH belirtilerine erkenden dikkat etmek önemlidir.

PAH'ı tedavi etmek için ilaç tedavisi, ameliyat ve yaşam tarzı değişiklikleri dahil olmak üzere çeşitli yaklaşımlar kullanılabilir. Hastalığın ilerlemesini önlemek ve komplikasyonları önlemek için bir doktor tarafından yakın kontrol ve düzenli takip yapılması önemlidir.

PAD belirtileriniz varsa doktorunuzla iletişime geçin. Erken teşhis ve tedavi, kan akışınızı ve fiziksel fonksiyonunuzu iyileştirmenize ve komplikasyon riskini azaltmanıza yardımcı olabilir.

PAD'nin ana semptomları (belirtileri) nelerdir?

İşte PAD'in ana semptomlarından bazıları:

1. Aralıklı topallama: Yürürken bacaklarda kısa bir dinlenmeden sonra ortadan kaybolan ağrı veya güçsüzlük.
2. Yorgun veya ağır bacaklar: Özellikle uzun süre ayakta dururken veya yürürken bacaklarda ağırlık veya yorgunluk hissi.
3. Baldır Ağrısı: Özellikle yürüme veya merdiven çıkma gibi hareketler sırasında baldırlarda ağrı veya dikiş olması.
4. Soğuk ayaklar: Ayaklarda soğukluk hissi, bu kan dolaşımının eksikliğine işaret edebilir.
5. Cilt rengi değişiklikleri: Özellikle bacaklarda olmak üzere cilt renginde meydana gelen değişiklikler, kan dolaşımının eksikliğine işaret edebilir.

Bu semptomların diğer sağlık durumlarında da ortaya çıkabileceğini unutmamak önemlidir. Bu belirtilerden bir veya birkaçını fark ederseniz doğru tanı ve tedavi için mutlaka bir doktora başvurmalısınız.

PAH tanısı konulursa nasıl tedavi edilebilirim?

Periferik arter hastalığının (PAD) tedavisi, hastalığın evresi ve hastanın genel sağlık durumu gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. İşte PAD için tedavi seçeneklerinden bazıları:

1. İlaç tedavisi: Kan akışını iyileştirmek ve PAH'ın ilerlemesini yavaşlatmak için kolesterol düşürücü ilaçlar, kan sulandırıcılar ve kan basıncını düşürücü ilaçlar gibi çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
2. Cerrahi prosedürler: Bazı durumlarda tıkalı veya daralan arterleri genişletmek veya değiştirmek için cerrahi tedavi (örn. bypass) gerekli olabilir.
3. Yaşam tarzı değişiklikleri: Kilo vermek, düzenli egzersiz yapmak, sigarayı bırakmak ve sağlıklı beslenmek gibi yaşam tarzı değişiklikleri PAD tedavisinde de yararlı olabilir.

Bu tedavi yöntemlerinin hiçbirinin tüm hastalar için eşit derecede uygun olmadığını belirtmek önemlidir. Doktorunuz bireysel ihtiyaçlarınıza ve koşullarınıza uygun bir tedavi planı geliştirmek için sizinle birlikte çalışacaktır.

PAH hastasıysanız, hastalığın ilerlemesini önlemek ve komplikasyonları önlemek için bir doktor tarafından yakın kontrol ve düzenli takip yapılması önemlidir.

Bana PAD tanısı konursa diyetimi nasıl değiştirmeliyim?

Sağlıklı bir diyet, periferik arter hastalığının (PAD) tedavisinde ve önlenmesinde önemli bir rol oynayabilir. PAD için sağlıklı bir diyet tasarlarken dikkate almanız gereken bazı öneriler:

1. Yüksek doymuş yağ alımından kaçının: Bunlar kolesterol seviyelerini yükseltebilir ve arterlerin sertleşme riskini artırabilir.
2. Meyve, sebze ve tam tahıl alımınızı artırın: Bu gıdalar, atardamarların sertleşmesini önlemeye yardımcı olabilecek besin maddeleri ve lif açısından zengindir.
3. Yüksek tuz alımından kaçının: Yüksek tuz alımı kan basıncını artırabilir ve kardiyovasküler hastalık riskini artırabilir.
4. Alkolden kaçının: Alkol kan basıncını artırabilir ve kardiyovasküler hastalık riskini artırabilir.

Sağlıklı bir diyetin tek başına PAH'ı tedavi etmek veya önlemek için yeterli olmayabileceğini unutmamak önemlidir. Dengeli bir beslenme, düzenli egzersiz ve sigarayı bırakmak gibi diğer tedavi yöntemleriyle birleştirilmelidir.

PAD'niz varsa veya PAD geliştirme riski taşıyorsanız, kişiselleştirilmiş beslenme tavsiyesi için doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.

PAD için risk faktörleri nelerdir?

Periferik arter hastalığı (PAD), bacaklara ve ayaklara kan akışını etkileyebilen yaygın bir durumdur. PAD için bilinen risk faktörlerinden bazıları şunlardır:

1. Yaş: Yaş, PAH için önemli bir risk faktörüdür. Yaşın artmasıyla birlikte damar sertliği ve dolayısıyla PAH gelişme riski artar.
2. Sigara içmek: Sigara içmek ateroskleroz ve PAH gelişme riskini artırır.
3. Yüksek tansiyon: Uzun süreli yüksek kan basıncı PAH riskini artırabilir.
4. Diyabet: Diyabet hastalarında PAD gelişme riski yüksektir.
5. Aşırı kilo: Aşırı kilo ve obezite PAD riskini artırabilir.
6. Aile öyküsü: Aile öyküsü PAH riskini artırabilir.

Bu risk faktörlerine sahip olan herkesin PAH geliştirmeyeceğini ve bu risk faktörlerine sahip olmayan kişilerin de PAH geliştirebileceğini unutmamak önemlidir.

Bu risk faktörlerinden bir veya birkaçına sahipseniz doktorunuz tarafından değerlendirilmeniz PAH'ın erken tanı ve tedavisi için önemlidir.

Sigara içmek PAH'a nasıl neden olabilir, sigara içmek burada gerçekten büyük bir rol oynayacak mı?

Evet! Sigara içmek periferik arter hastalığının (PAD) gelişimi için en önemli risk faktörlerinden biridir. Sigara içmenin PAD gelişimini nasıl etkilediği aşağıda açıklanmıştır:

1. Ateroskleroz: Sigara içmek, PAH'ın ana nedeni olan aterosklerozun daha hızlı gelişmesine yol açar.
2. Nikotin: Sigarada bulunan nikotin kan damarlarının daralmasına neden olur, bu da bacaklara ve ayaklara giden kan akışını etkileyebilir.
3. Karbon monoksit: Sigara içmeyle açığa çıkan karbon monoksit, kanın oksijen alımını azaltır, dolayısıyla PAH riskini artırır.
4. Enflamasyon: Sigara içmek vücutta inflamasyona neden olabilir ve bu da PAH gelişimine katkıda bulunabilir.

PAD'niz varsa veya PAD için risk faktörlerinden herhangi birine sahipseniz, sigarayı bırakmanız özellikle önemlidir. Sigarayı bırakmak hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve kan dolaşımında daha fazla bozulma riskini azaltabilir. Doktorunuz sigarayı bırakmanıza yardımcı olabilir.

2. Sigara içmek hakkında

Tütün dumanında, kansere neden olabilecek kanserojenler ve kardiyovasküler sistemi ve akciğer fonksiyonunu etkileyebilecek toksinler de dahil olmak üzere çeşitli zararlı kimyasallar bulunmaktadır. Tütün dumanından kaynaklanan sağlık sorunları riski, sigara içme miktarı ve süresinin yanı sıra bireysel genetik ve diğer faktörler de dahil olmak üzere birçok faktöre bağlıdır.

Tütün dumanından kaynaklanan sağlık sorunları riskinizi azaltmanın en iyi yolu sigarayı bırakmak veya hiç başlamamaktır.

Sigarayı bırakmakta zorlanıyorum, bunu nasıl yapabilirim?

Sigarayı bırakmak için farklı yaklaşımlar vardır. Tıbbi yönergelere ve bilimsel literatüre dayanan bazı yöntemler şunlardır:

1. Soğuk hindi: Herhangi bir destek veya yedek ürün olmadan vazgeçmek.
2. Nikotin replasman tedavisi (NRT): Bu, yoksunluk belirtilerini hafifletmek için nikotin bantları veya sakızı gibi bir ikame ürünün kullanılmasını içerir.
3. İlaç tedavisi: Reçeteli ilaçlar
4. Psikoterapötik destek: Davranış terapisi ve/veya motivasyonel görüşme, sigarayı bırakmanıza yardımcı olabilir.
5. Yöntemlerin Kombinasyonu: Birçok kişi sigarayı bırakmak için yöntemlerin bir kombinasyonunu kullanmayı faydalı bulmaktadır.

Her kişinin farklı yöntemlere farklı tepkiler verebileceğini unutmamak önemlidir. Sigarayı başarıyla bırakmak için birkaç girişimde bulunmak gerekebilir. Ancak sigarayı bırakmak uzun vadede daha iyi sağlığa yol açacağından, devam edip tekrar tekrar denemeye değer. Sizin için en uygun yöntemi bulmak için doktorunuzla konuşun.

Sigarayı bırakan birçok hastayla konuştum. Çoğu insan bunu bir gecede ve herhangi bir destek veya değiştirme ürünü olmadan başardı.

Puro sigaradan daha mı sağlıklı??

HAYIR! Puro sigaradan daha sağlıklı değildir ama tam tersi: Puro sigaradan daha toksik ve kanserojen maddeler içerir. Purolarda bulunan tütünün fermantasyonu daha fazla kanserojen nitrozamin üretir. Ayrıca tüketilen tütünün gramı başına katran içeriği daha yüksektir.

Sağlık sorunları riskini artırmadan tüketilebilecek belirli bir miktarda tütün dumanı var mı?

Hayır, sağlık sorunları riskini artırmadan tüketilebilecek güvenli miktarda tütün dumanı yoktur. Aktif veya pasif içicilikten kaynaklanan her türlü tütün dumanı sağlığınıza zararlı olabilir.

Tütün dumanında, kansere neden olabilecek kanserojenler ve kardiyovasküler sistemi ve akciğer fonksiyonunu etkileyebilecek toksinler de dahil olmak üzere çeşitli zararlı kimyasallar bulunmaktadır. Tütün dumanından kaynaklanan sağlık sorunları riski, sigara içme miktarı ve süresinin yanı sıra bireysel genetik ve diğer faktörler de dahil olmak üzere birçok faktöre bağlıdır.

Tütün dumanından kaynaklanan sağlık sorunları riskinizi azaltmanın en iyi yolu sigarayı bırakmak veya hiç başlamamaktır.

E-sigaralar genel olarak normal sigaralardan daha mı sağlıklıdır?

E-sigaralar genel olarak geleneksel sigaralara göre daha az zararlı olarak kabul edilebilir çünkü geleneksel sigaraların ürettiği katran, karbon monoksit ve diğer zararlı kimyasallar gibi yanma ürünleri üretmezler. Bunun yerine, e-sigaralar, solunan aerosol benzeri bir buhar üretmek için bir ısıtma bobini aracılığıyla bir sıvıyı (e-sıvı) buharlaştırır.

E-sigaralar geleneksel sigaralara göre daha az zararlı olsa da e-sigara kullanımıyla ilişkili bazı sağlık riskleri hala mevcuttur. E-sigaralar tipik olarak, artan kardiyovasküler hastalık ve solunum yolu hastalığı riski de dahil olmak üzere birçok olumsuz sağlık etkisine sahip olabilen bağımlılık yaratan bir madde olan nikotin içerir. Ayrıca e-sıvılardaki bazı tatlandırıcılar ve kimyasallar potansiyel olarak zararlı olabilir.

E-sigaraların etkili bir sigara bırakma aracı olarak görülmemesi gerektiğini de belirtmek önemlidir. Ancak e-sigaraların özellikle uzun süreli ve sık kullanımda sağlık riskleri oluşturabileceğine dair kanıtlar bulunmaktadır.

E-sigaralar tipik olarak bağımlılık yaratan bir madde olan ve artan kardiyovasküler hastalık ve solunum yolu hastalığı riski de dahil olmak üzere birçok olumsuz sağlık etkisine sahip olan nikotin içerir. Ayrıca e-sıvılardaki bazı tatlandırıcılar ve kimyasallar potansiyel olarak zararlı olabilir.

Ayrıca e-sigaraların uzun süreli ve sık kullanımda, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) riskinin artması da dahil olmak üzere akciğer hasarına neden olabileceğine dair kanıtlar da bulunmaktadır. Ayrıca e-sigaranın göz ve solunum yolu tahrişi, deri döküntüleri gibi istenmeyen yan etkilerinin ortaya çıkma olasılığı da halen mevcuttur.

Genel olarak, e-sigaraların uzun vadeli etkilerine ilişkin araştırmalar hâlâ sınırlıdır ve sağlık riskleri hakkında kesin açıklamalarda bulunmak zordur. Ancak e-sigaraların geleneksel sigaralara zararsız bir alternatif olarak görülmemesi gerektiğini belirtmek önemlidir. Sigara içiyorsanız ve bırakmayı denemek istiyorsanız, sigarayı bırakma programları, ilaçlar ve sağlık profesyonellerinin tavsiyeleri dahil olmak üzere kullanabileceğiniz çeşitli seçenekler vardır.

3. Varisli damarlar (varisler) hakkında

Varis nedir, ne zaman ve nasıl tedavi edilir?

Varis olarak da bilinen varisler sıklıkla bacaklarda görülen şişmiş ve genişlemiş damarlardır. Varisler genellikle ciddi bir sağlık sorunu oluşturmasa da ağrı, kaşıntı ve şişlik gibi rahatsız edici semptomlara neden olabilir. Bazı durumlarda kan pıhtılaşması gibi daha ciddi komplikasyonlara da yol açabilirler.

Varisler, kanın kalbe geri akışını düzenleyen toplardamar kapaklarının düzgün çalışmaması sonucu ortaya çıkar. Bu, kanın geri akmasına ve damarlarda birikmesine neden olur, bu da damarların şişmesine ve genişlemesine neden olabilir.

Uzun süre ayakta durmak veya oturmak zorunda kalan kişiler varisli damarlara özellikle duyarlıdır. Ayrıca yaş, hamilelik, obezite ve aile öyküsü gibi faktörler de varis gelişiminde rol oynayabilir.

Varis tedavisi hastalığın şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Hafif vakalarda kompresyon çorapları veya düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme gibi yaşam tarzı değişiklikleri semptomların hafifletilmesine ve hastalığın ilerlemesinin yavaşlamasına yardımcı olabilir. Daha ciddi vakalarda skleroterapi, lazer tedavisi veya ameliyat gibi tıbbi tedaviler gerekli olabilir.

Varis sorunu yaşadığınızı düşünüyorsanız bir doktora görünmelisiniz. Doğru tanı ve uygun tedavi için uzmana/damar cerrahına başvurun. Erken tedavi komplikasyonları önlemeye ve yaşam kalitenizi artırmaya yardımcı olabilir. Muayenehanemiz çok çeşitli varis teşhisi ve tedavi seçenekleri sunar ve sağlığınızı ve yaşam kalitenizi iyileştirmenize yardımcı olmaya hazırdır.

Örümcek damarları nedir, onları ne zaman ve nasıl tedavi edebilirsiniz?

Örümcek damarları, sıklıkla bacaklarda görülen küçük, mavimsi veya kırmızımsı damarlardır. Genellikle zararsızdırlar ancak kozmetik bir sorun olarak algılanabilirler.

Örümcek damarlar, ciltteki küçük damarların genişleyip görünür hale gelmesiyle oluşur. Buna kalıtım, hormonlar, fazla kilolu olmak, uzun süre ayakta durmak veya oturmak ve güneşe maruz kalmak gibi faktörler neden olabilir.

Örümcek damarları genellikle sağlık açısından risk oluşturmasa da özellikle bacaklarda olduğunda rahatsızlığa neden olabilir. Semptomlar ağırlık, kaşıntı, ağrı ve krampları içerir.

Örümcek damarları için çeşitli tedavi seçenekleri vardır. Hafif vakalarda, düzenli egzersiz ve kilo kaybı gibi yaşam tarzı değişiklikleri, örümcek damarlarının ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Örümcek damarların hedefe yönelik tedavisi için lazer tedavisi, skleroterapi veya her ikisinin kombinasyonu gibi çeşitli prosedürler mevcuttur.